Actief Luisteren, wat is DAT nu weer?
Vaak wordt dan het “Luisteren - Samenvatten - Doorvragen” gebruikt om dit uit te leggen. En laten we eerlijk zijn: de meest saaie communicatieles op school ging over dit luisteren, samenvatten, doorvragen. Ik zie mijn oud-docent nog steeds beginnen over “het hummend -geluid” dat je moet maken EN het knikken met je hoofd als met iemand praat. Zodat de ander weet dat je luistert…SE-RI-EUS!!!
Dat is ZO duf!
Dus ik ga ‘m hier echt bespreken. Omdat hij wel steek houdt, maar wij docenten | trainers weten hem helemaal dood te slaan door te beginnen over die “non-verbale-communicatie- ellende”. Want geloof me, dat knikken en hummen doe je vanzelf wel als je echt luistert. Of, als dat niet in je zit, maar je luistert wel geinteresseerd naar het verhaal, dan weet de spreker dat wel. Het is dus NIET nodig om te letten op je eigen “geknik en gehum”.
Maar waar moet je dan wel op letten?
Laten we eerst eens beginnen met wat het is.
Als jouw moeder (of oma ;-)) net zo was als de mijne, heb je vast wel eens de tekst “luisteren doe je met je oren” gehoord. Toen je thuis nog niet zo veel te vertellen had, was het zeker een goed idee om dat in de praktijk te brengen. Nu echter, is dat heel anders.
Echt GOED luisteren doe je door te praten. Natuurlijk niet de hele tijd en je voert niet het hoogste woord. Maar je, juist … luistert, vat samen en vraagt door - niet per sé in die volgorde. Kortom je toont jouw interesse in het onderwerp en in de persoon die vertelt.
het “Waarom” van L-S-D.
Het meest gegeven antwoord is om ALLE informatie los te krijgen van de persoon waar je mee praat. Maar dat doet de boel wel een beetje te kort. Het gaat om het maken van connectie met jouw gesprekspartner. Door goed te luisteren naar wat er gezegd wordt, en interesse te tonen in het onderwerp en de mening en ideeën van de gesprekspartner omtrent het onderwerp, laat je weten je geëngageerd bent. Dat het je boeit.
Je hebt het vast wel eens meegemaakt dat je een heel verhaal hield tegen iemand die “old school” luisterde. Je weet wel, met zijn oren. Maar niets vroeg over wat je vertelde, niet aangaf dat hij je hoorde laat staan begreep. Da’s toch best irritant? Dus daarom luister je actief, zodat de ander weet dat het gesprek je boeit en dat je zijn/haar mening, ideeën of simpelweg informatie ertoe doen.
Hoe luister je?
Door vragen te stellen. Maar niet zomaar vragen. Open vragen. Vragen die uitnodigen tot antwoorden. Dat zijn vooral de “Wat &Waarom” vragen. Met “wat” vraag je de gebeurtenis uit. Je wilt de feiten weten. Hiermee kan je je een beeld van de situatie vormen vanuit het standpunt van de verteller.
Met de “waarom” vragen, vraag je naar reflectie van de spreker. Waarom deed je dat? Dit geeft inzicht in de emotionele staat van de verteller. De combinatie “Wat&Waarom” zorgt er dus voor dat je het verhaal praktisch als de verteller zelf beleeft.
Bedenk dat je bij actief luisteren wel praat, maar het minste van jullie twee. Als je het in een verhouding wilt hebben dan ongeveer 70% luisteren & opslaan en 30% praten & vragen.
Dan ook nog samenvatten??
Als je luistert door te vragen, waar is het samenvatten dan voor? Samenvatten heeft een paar doeleinden:
je checkt of je alles goed hebt begrepen.
dit is natuurlijk de duidelijkste. Door samen te vatten geef je het verhaal terug aan de verteller, maar dan in jouw eigen woorden. Je kunt checken of je niets gemist hebt en of je het goed hebt opgenomen. Dit gaat over jou. Hoe JIJ de tekst van de spreker in je hebt opgenomen.Je geeft aan de verteller aan, dat je hem/haar begrepen hebt.
Door het verhaal in jouw eigen woorden terug te geven, geef je aan dat je het verhaal gehoord en begrepen hebt. Dit ligt vrij dicht bij het vorige punt. Maar hier gaat het niet om jou, maar om de verteller. Zo weet hij/zij dat je luistert, dat je de moeite neemt om het verhaal, de feiten te checken.Je maakt connectie met het verhaal en de verteller.
Dit gaat dan weer over jullie. Door te samenvatten stel je je open op, geef je de verteller de kans om je bij te sturen als dat nodig is. Je zoekt hiermee aansluiting bij de spreker en het verhaal.
Dus wat IS dat “luisterensamenvattendoorvragen” nu precies?
Eigenlijk is het een interviewtechniek, waarbij je de verteller zoveel mogelijk op zijn gemak stelt door te tonen dat het verhaal EN de verteller ertoe doen. Je maakt connectie met de verteller EN je vraagt door naar het hele verhaal. Ik zou bijna zeggen probeer het thuis eens uit. Je zal zien dat je opeens een hele gezellige en interessante avond hebt met absoluut een goed gesprek!
Wil je meer weten over hoe je het Luisteren Samenvatten Doorvragen in de praktijk kunt brengen? Waar je op kunt letten en wat je wel kunt doen en wat je misschien beter niet kunt doen?
Neem dan contact op. pleunie@groenepepercommunicatie.nl